Als ik in de tuin wat aan het rommelen ben vang ik een gesprek op tussen 4 kleuter-vriendinnetjes in de speeltuin naast ons huis. ‘Weet je’, zegt één van de meisjes tegen de anderen, ‘ook als jullie er niet zouden zijn, dan ben ik nooit alleen. Nee, want mijn schaduw is altijd bij me’. En parmantig huppelt ze verder door de speeltuin heen.
Ik ben geïntrigeerd door haar kinderlijke wijsheid. Ja, precies, zo is het. Je schaduw is altijd bij je. Zo blij als dit 5-jarige meisje is met haar schaduw, zo blij zijn wij als volwassenen allang niet meer met onze figuurlijke schaduw.
Je schaduw is het stuk waar het donker is in jou. Waar je oordelen wonen, over jezelf of over anderen. Daar waar je kwaliteiten vervormen tot valkuilen, daar waar je destructief wordt naar jezelf of naar een ander. Daar waar je jezelf liever in slaap wiegt, je kop in het zand steekt, stopt met voelen, alleen nog maar gaat denken en piekeren. Waar je ‘vecht’ met het leven, met de wereld om je heen. Waar je een ander verantwoordelijk maakt voor iets waar jij naar verlangt.
‘Hold your shadow in front of you. It can only take you down from behind‘
Brené Brown
Liever vermijden dan voelen
Vaak heb je helemaal geen zin je schaduw te voelen. Om de tijd te nemen waar te nemen wat er eigenlijk achter die trigger ligt. Dan kom je namelijk bij je pijn. En hoeveel makkelijker lijkt het om dat ongemak te vermijden: door jezelf te verdoven (met eten, drinken, sex, werk) of af te leiden (lekker Netflix kijken, shoppen, van alles gaan doen). Liever vechten tegen de wereld of de ander de schuld geven. Ongenuanceerd mopperen en aanklagen. Zwelgen in je eigen drama, waarom lukt iets jou toch niet.…Je kop in het zand steken, wat je niet ziet bestaat lekker niet! Maar daarmee raak je alleen maar meer verstrikt in je eigen schaduw, je verkrampt en verhardt nog verder.
Je schaduw gaat over gewonde stukken in jou
We hebben allemaal schaduwkanten. Het gaat over die stukken in je zelf waar het licht niet komt. Waar iets tussen is gekomen dat het licht, de liefde en vrije levensenergie blokkeert. Het gaat altijd over pijnlijke en gewonde stukken in jou. Waar je je bezeerd hebt, waar je geleerd hebt op je hoede te zijn, te bevriezen, terug te slaan of juist in te slikken, waar het op wat voor manier dan ook onveilig voor je was. Je schaduw is verankerd in je lichaam: in je lichaamshouding, in je manier van ademen. Al die plekken waar het stram en pijnlijk voelt, waar je niet of minder ademt, daar zit gestolde energie en trauma. Ooit gekomen om iets wat heel pijnlijk voor je was net wat beter te hanteren. Soms ben je zelf niet eens bewust van die schaduwstukken. Heb je ingenieuze gedragspatronen ontwikkeld om dat niet te hoeven voelen. Maar een ander ziet en voelt jouw schaduw wel en reageert daar (onbewust) op. Zodoende krijg je altijd je schaduwkant gespiegeld in de vorm van triggers in je relaties, in je interactie met anderen. Voor persoonlijk leiderschap in je (werk- & privé)leven, voor leven vanuit rust en ontspanning, is hier zicht op krijgen heel wezenlijk.
Daar waar je schaduw is, daar ligt je schat
Hoe lastig geconfronteerd worden met je schaduw ook is, het is wel precies de ingang tot de schat in jou. Het leidt je naar de plekken waar het licht in jou nog niet kan komen. Wegduwen gaat die plek niet helen, dat kost alleen maar bergen energie. Wat het vraagt is jouw aandacht en zachtheid. Dan kan het stapje voor stapje smelten, afbrokkelen, loskomen en oplossen. De plekken worden ruimer, de emoties zachter. Je levensenergie kan weer vol en vrij door je heen pulseren. Er komt een diepe rust en ontspanning. Je voelt hoe je kracht door je heen stroomt en hoe je eruit kan tappen om te creëren en manifesteren in jouw leven. Door je schaduw, je blokkades, te herkennen en in het licht te brengen komt er een enorme potentie in jezelf vrij. Maar hoe kun je dat doen?
Je schaduw transformeren naar levensenergie
1. Alles begint met bewustwording.
Wat zijn de stukken waar jij in getriggerd wordt? Welke situaties, personen, type gedrag drukken op al jouw ‘knoppen’? En heb dan de moed om een laagje dieper te kijken: wat raakt je hier nu eigenlijk zo in? Welk verhaal vertel jij over jezelf: dat je niet goed genoeg bent? Dat een ander je nooit begrijpt? Dat je niet gezien wordt? Er niet bij hoort?
2. Creëer een break.
Als je voelt dat je bent ingezogen in een trigger, dat een schaduwkant van jouw achter het stuur is komen te zitten in jouw handelen: neem afstand. Adem 5x diep in en uit. Creëer een pauzemoment tussen de trigger en jouw automatisch handelen. Kalmeer jezelf, zodat je helder kunt waarnemen.
3. Verruim je perspectief en durf jezelf te challengen.
Hou je eigen waarheid kritisch en eerlijk tegen het licht. Byron Katie ontwikkelde hier 4 prachtige vragen voor die je helpen je gedachtes te onderzoeken op waarheid en om te keren naar een breder perspectief: 1. Is het waar? 2. Kun je echt zeker weten dat het waar is? 3. Wie ben je als je die gedachte gelooft? 4. Wie zou je zijn zonder deze gedachte?
4. Zet humor in.
Lach; of het nu een kleine innerlijke glimlach is of een hoorbare lach vanuit diep in je buik. Lachen ontspant en maakt chemische stofjes in je lijf vrij die je helpen je beter te voelen. Het helpt ook echt jezelf soms niet té serieus te nemen.
5. Breng je lijf in beweging.
Door je lijf in beweging te brengen schud je oude patronen, stress, hardnekkige gedachten en gedragingen los. Dus zit je vast in een trigger? Dans, tril, shake, zing. Schudden, schudden, schudden… Als je in de greep bent van je schaduw stagneer en verkramp je, de flow van beweging laat weer ruimte ontstaan.
6. Voel compassie voor jezelf.
Leef vanuit het gevoel dat je de moeite waard bent. Wetend dat je niet volmaakt bent, kwetsbaar, soms bang. En óók dat je moedig bent en het waard bent om van gehouden te worden en erbij te horen.
Van je schaduw weer terug naar het licht in jou. Daar waar verwondering is, daar waar je de schoonheid van het leven, jezelf en de ander ziet. Daar waar je nieuwsgierig bent en bereid bent het leven ten volle te ervaren. Daar waar je de levensenergie door je lijf heen voelt pulseren. De plek van vreugde. Om af te sluiten met de woorden van Brené Brown: the dark does not destroy the light, it defines it. It’s our fear of the dark that casts our joy into the shadows’.
Als lichaamsgericht coach werk ik op diverse lagen met schaduwstukken: om blokkades los te maken en levensenergie weer vrij te laten stromen. Dat gaat voorbij praten alleen. Via beweging, adem en meditatie help ik je naar die laag toe te komen, zodat je schaduwkanten kunt transformeren en de pure levensenergie die erin verborgen zit weer vrij kan komen.
